ARQUÍMEDES ARTAL

Nacido nunha familia de pintores (os seus pais, Fernando Artal, minucioso realista, excepcional coñecedor do oficio, pedagogo destacado, e a súa nai, María José Moreno) trasládase a Vigo en 1976. Inmediatamente destaca polas súas condicións plásticas e a partir dos seis anos gaña máis dunha ducia de concursos infantís de debuxo e pintura. En 1984 consegue o primeiro do Certame Xuvenil de Artes Plásticas da Xunta de Galicia, e ó ano seguinte o de pintura no mesmo concurso, tras ser seleccionado no de Artistas Noveis auspiciado por Caixavigo. Participa e gaña premios noutros concursos, e en 1987 inicia a carreira de Belas Artes na facultade de Salamanca, onde en 1988 realiza a súa primeira exposición, na sala Unamuno. A carreira proséguea na facultade de Sevilla, onde participa nunha colectiva da universidade hispalense. A súa primeira exposición importante preséntaa no Club Financeiro de Madrid, en 1989. Segue participando en colectivas destacadas en diversas cidades españolas. En 1992 conclúe a súa carreira coas máximas cualificacións. Ó ano seguinte gaña o premio Ademar Champagnat en Vigo e expón de novo en Sevilla e noutras cidades de Andalucía. En Vigo, a súa primeira exposición individual realízaa na galería Alameda, en 1996. Posteriormente leva a cabo un taller de pintura no centro penitenciario de Sevilla, e expón, co seu irmán Arístides, na Galería Albermale, de Londres. Simultaneamente coa súa formación plástica levou a cabo a musical, que incide, sen dúbida, no seu concepto clásico. Estudiou nos conservatorios de Vigo, Salamanca e Sevilla, flauta de pico, travesera barroca e viola de gamba. Participou en cursos de interpretación de música barroca e romántica e en concertos con eminentes intérpretes e conxuntos. Actualmente é membro do Ludicus Consort e Tahona Consort. O mundo plástico de Arquímedes Artal é realista e romántico a un tempo. Evocador e testemuñal, trascendendo o anecdótico a categoría, como pedía o mestre Eugenio d=Ors, e ademais de modo inquedante. Fragmentos arquitectónicos ou arqueolóxicos, recunchos nos que se inscriben paisaxes con xardíns de olvidanza, ó modo juanramoniano. Todo, pedras, vexetais, obxectos, seres, semellan vivir, latexar, impoñerse, aínda que parezan como cubertos pola pátina que lles dá o tempo. En interiores e escenas domésticas, cunha referencia que podería ser López García, con quen seguiu recentemente un curso en Andalucía, instálanse relevos da Roma clásica. Edificios de época imprecisable, con ventanais enreixados e tapiados, amosan pegadas de degradación. Tallas sobre columnas, dunha catedral indeterminable, están envoltas en redes de restauración que pronto floreceron en espigas. O miguelangelesco ten rostros vivos e actuais. Os seus bodegóns, con obxectos cotiáns e humildes, individualizan e resaltan esas cousas, que chegan a ser únicas, e maiusculizadas no seu anonimato lóxico. Na paisaxe, Artal é igualmente preciso, pero nas naturezas que representa, de minuciosidade absoluta, inscríbese un detalle sorprendente, insólito. E nos seus retratos o rostro do retratado está completo e pormenorizado, coma se se reflectise nun espello máxico. Evidentemente, xunto ó modo de expresión realista hai non pouco de surrealismo, de onirismo razoado tralo soño, desde un concepto intelectivo, harmónico, musical, romántico, no mellor concepto deste movemento estético, moi anterior á súa máxima proxección, no século XIX. Porque na pintura de Arquímedes Artal todo é deliberadamente paradóxico, ó insuflar vida ó inerte, ou cando menos inanimado, e ó facer que o vivo semelle morto e de pronto enfatizado Ama non [email protected], que se diría nunha linguaxe musical. Se Goya afirmou que o soño da razón produce monstros, en Artal ese soño cobra ou recrea esquecementos, ou causa sorpresas e destaca pormenores que a visión habitualmente fugaz a penas apreciaría nesa realidade imaxinaria que é toda a súa pintura. A pedra renacentista ou plateresca, a salmantina, arenisca dourada, mera materia inerte, con figuras acéfalas polo tempo e a incuria, recupera cabezas, rostros que nunca tivo, pero que son de hoxe, non de hai varios séculos, ou se documenta en etiquetas sen texto cunha lectura que se apresura o espectador a redactar. Sabia pintura, meditada, primorosamente executada, con referencias en López García, en Naranjo e en Zacarías González, acaso, pero tamén moi persoal, inconfundible, sen estridencias, deliberadamente axordada ata no cromatismo.